Μ. Ε. Λαγκουβάρδος
Κάποιος ποιητής είπε, «αυτό που κάνουν στο πνεύμα σήμερα, θα κάνουν στο ψωμί αύριο».
Διαλύουν τους ανθρώπους και μετά τους παίρνουν και το ψωμί. Γι’ αυτό να μην πεις, τι με ενδιαφέρει το πνεύμα.
Το αιώνιο ερώτημα που τίθεται σε Δύση και σε Ανατολή είναι αυτό: «Μπορούμε να ζούμε με ενότητα, με ειρήνη, με δικαιοσύνη, σε ένα κόσμο, στον οποίο δεν επικρατεί ενότητα, ειρήνη, δικαιοσύνη;»
Στο δυτικό κόσμο, στον οποίο προέχει η επιθυμία για δύναμη και πλούτο, η απάντηση είναι, όχι δεν μπορούμε να ζούμε. Στη δική μας ελληνο-ορθόδοξη παράδοση, στην οποία εκείνο που προέχει είναι η πίστη στο Χριστό, η απάντηση είναι, ναι, μπορούμε να ζούμε, χωρίς να κάνουμε κατάχρηση του κόσμου.
Από τα αρχαία χρόνια, στον τόπο μας, η κατάχρηση είναι αμάρτημα. Το πρόβλημα για μας δεν είναι αν η γη μπορεί να θρέψει τον πληθυσμό της. Μπορεί, ακόμα και χωρίς την επιθετική τεχνολογία. Το πρόβλημα είναι ηθικό.
Η μόρφωση των νέων δεν είναι για επίδειξη. Το ερώτημα αυτό αν και δεν διατυπώνεται πάντοτε καθαρά, απασχολεί τους γονείς, όταν πρέπει να φύγουν τα παιδιά του, για να κάνουν τη δική τους ζωή.
Το Σχολείο, η οικογένεια, η Εκκλησία εξακολουθούν να μεταδίδουν την μόρφωση στους νέους. Οι γονείς όμως μέσα τους δεν θα ήθελαν τα παιδιά τους να πορευτούν στη ζωή με το «σταυρό στο χέρι». Θα εύχονταν να βρουν μόνα τους τον τρόπο να συμβιβάσουν την αληθινή μόρφωση με τον κόσμο. «Αν δεν πεις ψέματα δεν πολιτεύεσαι». «Αν δεν κλέψεις θα μείνεις φτωχός», λένε κάποιοι πιο πονηροί.
Ο δυτικός κόσμος θεωρεί ως δεδομένο ότι η αγάπη είναι ακατόρθωτη (ουτοπία) και η επικοινωνία ανειλικρινής (τυπική). Ο κόσμος αυτός είναι άρρωστος πνευματικά και σωματικά, επειδή αυτές οι δύο αρρώστιες δεν ξεχωρίζουν. Όταν ένας διάσημος Άγγλος συγγραφέας, ο Όσκαρ Ουάϊλντ, έγραψε για την υποκρισία της αγγλικής κοινωνίας της εποχής του, οι συμπατριώτες του τον έκλεισαν στη φυλακή.
Θα μου πείτε σε τί εμείς οι ορθόδοξοι διαφέρουμε από τους δυτικούς. Διαφέρουμε στην Ορθόδοξη Παράδοση. Κατά τα άλλα είμαστε ίδιοι, γιατί και ο πολιτισμός της Δύσης ξεκινάει από τους αρχαίους Έλληνες.
Και πού διαφέρει η Ορθόδοξη Παράδοση; Διαφέρει στο θεμέλιο της κοινωνίας μας. Η Ορθόδοξη Παράδοση έχει ως θεμέλιο τον Ιησού Χριστό. Οι ορθόδοξοι πιστεύουμε στην ένωση του ανθρώπου με τον Θεό διά μέσου της αγάπης του Χριστού.
Τι πρέπει να κάνει ο νέος για να καλλιεργήσει μια γεμάτη εμπιστοσύνη σχέση με τον Θεό, ώστε να αισθάνεται την παρουσία Του σε όλα τα πράγματα και να μην τον βασανίζει η αγωνία για την ύπαρξή του; Γιατί -αν και ο Θεός είναι πέρα από όλα τα πράγματα- στον ταπεινό, που ζητεί τη βοήθειά Του με εμπιστοσύνη, δεν είναι απρόσιτος.
Το κέντρο της ψυχικής και πνευματικής ζωής του ανθρώπου, στην Ορθόδοξη Παράδοση, δεν είναι η λογική, αλλά η καρδιά. Η λογική είναι πεπερασμένη. «Η λογική προχωρεί καθορίζοντας «αναλογίες» ανάμεσα σ΄ εκείνο που της είναι γνωστό και σ΄ εκείνο που πρέπει να ανακαλύψει, αλλά ο Θεός βρίσκεται πέρα από κάθε αναλογία.»
Στην Εκκλησία, οι νέοι μας πρέπει να ενθαρρύνονται να δημιουργούν μια γεμάτη εμπιστοσύνη σχέση με τον Θεό. Η σχέση αυτή κρατάει το ηθικό μας δυνατό. Ο Θεός είναι παρών σε όλα τα πράγματα.
«Θα χαρεί ο δίκαιος στην παρουσία του Κυρίου και θα ελπίζει σ΄ Αυτόν.» (Ψαλμ.ΞΓ,11).