Ελευθέριος Ανδρώνης
Σε αυτόν τον Δεκαπενταύγουστο που η χώρα μας τόσο δοκιμάστηκε, ας τιμήσουμε με περισσότερη θέρμη την Παναγία. Την Μάνα όλων των πιστών που βρίσκεται πάντα δίπλα μας.
Αυτός ο Δεκαπενταύγουστος είναι διαφορετικός από άλλους. Το «Πάσχα του Καλοκαιριού» είναι μπροστά μας, και εμείς είμαστε ζαλισμένοι μέσα στην αντάρα των πρωτοφανών καταστροφών που βιώνει η χώρα μας.
Τα μάτια μας βομβαρδίστηκαν από εικόνες ερήμωσης, θλίψης, πόνου και απόγνωσης και απορροφημένοι από την αγωνία για τον τόπο μας, χάσαμε την πολύτιμη κατάνυξη των ημερών που οδηγούν σε αυτή τη μεγάλη εορτή της Ορθοδοξίας.
Τη χάσαμε όντως; Ή μήπως την βρήκαμε περισσότερο; Και το ένα μπορεί να συμβεί, και το άλλο. Από εμάς εξαρτάται. Από το πώς διαβάζει τα γεγονότα κάθε άνθρωπος ξεχωριστά. Σε αυτή την εθνική καταστροφή που μας βρήκε, αναλόγως την πνευματική κατάσταση καθενός, άλλος είδε την Παναγία να σκεπάζει τη χώρα και να αποτρέπει τα χειρότερα και άλλος θεώρησε πως «απουσιάζει».
Όμως ποτέ δεν απουσιάζει.
Η Μάνα που δεν μας εγκαταλείπει ποτέ
Η Παναγία είναι συνεχώς δίπλα μας, αεικίνητη, σπεύδει προς βοήθεια. Τούτες τις δύσκολες μέρες για τη χώρα, ακόμα περισσότερο. Είναι η «φοβερά προστασία» της Ελλάδας. Είναι αυτή που μας παρηγορεί στον πόνο μας (η Παρηγορίτισσα). Είναι αυτή που ακούει αμέσως τις ικεσίες όσων ζητούν βοήθεια (η Γοργοεπήκοος). Είναι αυτή που μας οδηγεί προς τον Χριστό και μακριά από κάθε κίνδυνο (η Οδηγήτρια). Είναι η «Αμαρτωλών Σωτηρία». Είναι αυτή που μεσιτεύει στον Υιό της για εμάς (η Μεσίτρια). Είναι η Υπερμάχος Στρατηγός που μας λυτρώνει απ’ τα δεινά.
Μια Μάνα δεν αποστρέφεται ποτέ τα παιδιά της, όσο και να την απογοητεύσουν, όσο και να την πικράνουν. Αρκεί αυτά να μετανιώσουν και να πιαστούν γερά από το φουστάνι της. Και η Παναγία είναι η Μάνα όλης της Ελλάδας και όλου του Ορθόδοξου κόσμου. Αναμένει στωικά τη μετάνοια μας. Την επιστροφή μας στο «σπίτι».
Μια «Μεγάλη Εβδομάδα» μέσα στο καλοκαίρι
Από την πρώτη Αυγούστου μέχρι και τον Δεκαπεντάυγουστο, κάθε απόγευμα ψάλλεται στους ιερούς ναούς εναλλάξ ο Μικρός και ο Μεγάλος Παρακλητικός Κανόνας. Αυτές τις μέρες που η χώρα φλεγόταν, κάποιες ψυχές σε ταπεινά εκκλησάκια και σε μεγάλους ναούς, προσεύχονταν και παρακαλούσαν για την ουράνια βοήθεια. Καλές είναι και οι κοσμικές βοήθειες, αλλά με την ουράνια, τη θεϊκή, δεν συγκρίνεται τίποτα.
Και στις πόλεις αλλά ειδικά στην επαρχία, στις ημέρες του Δεκαπενταυγούστου επικρατεί ένα κλίμα πνευματικής ευφροσύνης που μπορεί να συγκριθεί με την ανυπέρβλητη κατάνυξη της Μεγάλης Εβδομάδας. Η ίδια καρδιακή χαρμολύπη απλώνεται στους πιστούς.
Η Παναγία αφήνει το ευλογημένο αποτύπωμα της, με διακριτικό αλλά και αρχοντικό τρόπο ταυτόχρονα. Ο κόσμος εύχεται «καλή Παναγιά», περιμένει να γιορτάσει τη δόξα της Μετάστασης της, που ακολούθησε την μακάρια Κοίμηση της, και το κλίμα είναι «σταυροαναστάσιμο», ευωδιαστό, όπως τα αλησμόνητα βράδια της εβδομάδας των Παθών.
Σε ένα υπέροχο τροπάριο του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος προς την Παναγία, η Εκκλησία ψάλλει:
«Τι σοι δώρον προσάξω, της ευχαριστίας ανθ’ ώνπερ απήλαυσα, των σων δωρημάτων, και της σης αμέτρητου χρηστότητος; Τοιγαρούν δοξάζω, υμνολογώ και μεγαλύνω, σου την άμετρον προς με συμπάθειαν».
Ποιο δώρο μπορώ να σου προσφέρω Παναγία μου, αναρωτιέται ο κάθε πιστός, ως ευχαριστία για όσα μου χαρίζεις καθημερινά και απολαμβάνω, τόσο για τα δωρήματά σου προς την αναξιότητά μου, όσο και για την αμέτρητη ηθικότητά σου, η οποία είναι φωτεινός οδηγός για τη ζωή μου; Γι’ αυτό δοξάζω, υμνολογώ και μεγαλύνω την απεριόριστη προς εμένα συμπάθειά σου.
Τι γιορτάζουμε στην εορτή της Παναγίας
Στην Ορθοδοξία, ο εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου περιλαμβάνει δύο μεγάλα γεγονότα: Την κοίμηση και ταφή της Παναγίας και το φοβερό θαύμα της Ανάστασης και Μετάστασης της στους ουρανούς.
Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει γι’ αυτό το συγκλονιστικό θαύμα:
«…η Kυρία ημών Θεοτόκος, μετά την εν τω τάφω τριήμερον αυτής Kοίμησιν, όχι μόνον μετέστη, αλλά και ανέστη από του τάφου, και ανελήφθη εις τους Oυρανούς, ήτοι ενώθη πάλιν η ολόφωτος αυτής ψυχή μετά του θεοδόχου αυτής σώματος, και ούτως ανέστη από του τάφου».
Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, η Θεοτόκος πληροφορήθηκε για τον επικείμενο θάνατο της από έναν άγγελο, τρεις μέρες προτού αυτός συμβεί. Την ημέρα της Αγίας Κοίμησής της, επειδή δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι παρόντες στα Ιεροσόλυμα, λόγω του ότι κήρυτταν το ευαγγέλιο σε όλο τον γνωστό τότε κόσμο, με θαυματουργικό τρόπο, μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά στην Παναγία. Για λόγους θείας οικονομίας, ο μοναδικός που έλειπε ήταν ο Απόστολος Θωμάς.
Η Κοίμηση συνέβη στο σπίτι του Ευαγγελιστή Ιωάννη, στο οποίο κατοικούσε η Θεοτόκος. Αφού οι Απόστολοι της έκλεισαν τα μάτια, μετέφεραν το νεκροκρέβατο της στον κήπο της Γεθσημανή όπου και την έθαψαν. Τρεις ημέρες μετά την κοίμηση της Παναγίας, και ενώ ο Απόστολος Θωμάς βρισκόταν στις Ινδίες, μεταφέρθηκε και αυτός με θαυμαστό τρόπο στη Γεθσημανή και συναντώντας τους υπόλοιπους Αποστόλους, έγινε μάρτυρας της ένδοξης Μεταστάσεώς της.
Ας την τιμήσουμε όπως της αξίζει
Μετά τις συμφορές που βίωσε η πατρίδα μας, είναι – περισσότερο από ποτέ – ώρα να προστρέξουμε στη βοήθεια της Υπεραγίας Θεοτόκου. Δεν είναι μικρό πράγμα να νοιώθεις πως έχεις πάντα μια Μάνα να σε περιμένει. Ειδικά όσοι έχουν χάσει τη κατά σάρκα μητέρα τους, ξέρουν τι πάει να πει απώλεια.
Με την Παναγία όμως, δεν υφίσταται ποτέ τέτοια απώλεια. Βρίσκεται πάντα εδώ. Μας ακούει. Μας νοιώθει. Νοιώθει το ανθρώπινο γένος, γιατί και αυτή υπήρξε κομμάτι της. Νοιώθει την λύπη μας, γιατί αυτή δοκίμασε τη μεγαλύτερη λύπη με τη σταύρωση του Υιού της.
Είναι πηγή χαράς. Ομορφαίνει τη ζωή μας με την παρουσία της.
Να μη χάσουμε την ευκαιρία να την τιμήσουμε όπως της πρέπει.