Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου
Π |
αραλείπω νά λέω τά μεγαλεῖα πού χάρισε ὁ Θεός στήν Παρθένο
μετά θάνατον· διότι αὐτή ὄχι ἁπλῶς μόνο μετατέθηκε (μεταφέρθηκε στόν οὐρανό) ἀλλά
καί ἀναστήθηκε μέ τό νά ἑνωθεῖ ἡ τελείως ἀμόλυντη ψυχή της πάλι μέ τό θεοδόχο της
σῶμα, καί κατ’ αὐτόν τόν τρόπο ἀναλήφθηκε
στούς οὐρανούς καί συμβασιλεύει μέ τόν Υἱό της καί Θεό. Καί αὐτό τό διαβεβαιώνει
ἡ ἑρμηνευτική ὁμοφωνία τῶν ἱερῶν θεολόγων, διότι καί ὁ Ἀνδρέας Κρήτης στήν Ὁμιλία
του στήν Κοίμηση, τῆς ὁποίας ἡ ἀρχή εἶναι «Μυστήριο ἡ παροῦσα
πανήγυρη», λέει ὡς ἑξῆς: «Μέ ποιόν τρόπο ἀποδεικνύεται ὅτι εἶναι ἀληθινή
ἡ μετάβαση στούς οὐρανούς; Ἀφότου καί τά ἑπόμενα συνέβαλαν, δηλαδή ὁ χωρισμός τῆς
ψυχῆς ἀπό τό σῶμα, ἡ ἀπόθεση τοῦ σώματος στόν τάφο, ὁ διαχωρισμός τῶν μερῶν, ἡ διάλυση,ἡ
σύνδεση (δηλαδή ἕνωση τῆς ψυχῆς μέ τό σῶμα),
ἡ σύνθεση, καί ἡ ἀποχώρηση πρός τό ἀθέατο (ἡ ὁποία δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά μόνο
ἡ ἀνάληψη στούς οὐρανούς)».
Ὁ Ἰωάννης Δαμασκηνός
στήν τρίτη Ὁμιλία του πού ἀναφέρεται στήν Κοίμηση, τῆς ὁποίας ἡ ἀρχή εἶναι: «Εἶναι συνήθεια σέ ὅσους διακατέχονται ἀπό ἔρωτα γιά κάτι…», λέει ὡς ἑξῆς:
«Ὅπως ἀκριβῶς τό χρυσάφι στό χωνευτήρι βγάζει τά ἄχρηστα ὑλικά, ἔτσι καί ἡ Θεοτόκος ἔπρεπε στό χωνευτήρι τοῦ θανάτου νά ξεντυθεῖ τή
γήινη καί θαμπή ὕλη της θνητότητας, γιά νά ὑψώσει ἀπό τό μνῆμα τή σάρκα της ἄφθαρτη
καί καθαρή, ἔτσι πού νά λάμπει ἀπό τό φεγγοβόλημα τῆς ἀφθαρσίας. Σήμερα ἀρχίζει
τή δεύτερη ὕπαρξή της, πού τῆς χάρισε Ἐκεῖνος πού τῆς ἔδωσε καί τήν προηγούμενη
ὕπαρξη». (Καί δεύτερη ὕπαρξη ποιά ἄλλη εἶναι ἀπό τήν ἀνάσταση;).
Ὁ Γρηγόριος Θεσσαλονίκης
(Παλαμᾶς) στήν Ὁμιλία του στήν Κοίμηση λέει μέ σαφήνεια ὡς ἑξῆς: «διότι μόνο αὐτή κατέχει τώρα μαζί μέ τό θεοδόξαστο σῶμα καί μέ τόν Υἱό τόν οὐράνιο
χῶρο. Δέν μποροῦσε πραγματικά γῆ καί τάφος καί θάνατος νά κρατᾶ ὥς τό τέλος τό σῶμα
της πού ἔδωσε ζωή καί δέχθηκε μέσα της τόν Θεό, αὐτό πού ἦταν προσφιλέστερο καί
πιό ἀγαπητό κατοικητήριο γιά τόν Θεό τοῦ οὐρανοῦ καί ἀπό τόν ἴδιο ἀκόμη τόν οὐρανό
καί ἀπό τόν οὐρανό τῶν οὐρανῶν καί περισσότερο ἀκόμη καί ἀπό αὐτούς[…], γι’ αὐτό κατά πᾶσαν πιθανότητα τό σῶμα πού ἐγέννησε,
συνδοξάζεται μέ αὐτό πού γεννήθηκε μέ δόξα πού ἁρμόζει σέ Θεό· καί, σύμφωνα
μέ τό προφητικό ἆσμα, ἀνασταίνεται μαζί μέ τόν προηγουμένως ἀναστάντα τριήμερον
Χριστό, ἡ Κιβωτός τοῦ ἁγιάσματός Του. Καί ἀποδεικτικό γιά τούς μαθητές στοιχεῖο
γιά τήν ἀνάστασή της ἀπό τούς νεκρούς γίνονται τά σινδόνια καί τά ἐντάφια, πού μόνα
ἀπέμειναν στόν τάφο καί πού μόνα βρέθηκαν σέ αὐτόν ἀπό ἐκείνους πού προσῆλθαν νά
τήν ζητήσουν, ὅπως ἀκριβῶς συνέβηκε προηγουμένως μέ τόν Υἱό καί Δεσπότη. Δέν χρειάστηκε
ὅμως νά μείνει καί αὐτή γιά λίγο ἀκόμη πάνω στή γῆ, ὅπως (εἶχε παραμείνει) ὁ Υἱός
της καί Θεός· γι’ αὐτό ἀναλήφθηκε ἀμέσως ἀπό τόν τάφο πρός τόν ὑπερουράνιο
χῶρο».
Ὁ Μάρκος Ἐφέσου στήν
ἑνάτη ὠδή τοῦ βαρέος ἤχου τῶν ὀκτώ κανόνων του πού ἀναφέρονται στήν Κοίμηση, ψάλλει
μελωδικά ὡς ἑξῆς: «Ἄς ἐξυμνηθεῖ μέ ἐγκωμιαστικά λυρικά ἄσματα ἡ πάναγνη. Ἄς μακαρίζεται ὅπως
ἀκριβῶς τῆς ἁρμόζει ἡ παμμακάριστη· διότι ἔχει πεθάνει καί ἀναστήθηκε πάλι,
ὡς Μητέρα τοῦ Κυρίου, γιά ἐπιβεβαίωση τῆς τελικῆς ἀναστάσεως τήν ὁποία προσδοκοῦμε».
Καί πάλι στήν ἕκτη ὡδή τοῦ ὀγδόου κανόνα: «ἡ Μητέρα τῆς ζωῆς ἀπέθανε καί ἀφοῦ
τοποθετήθηκε στόν τάφο, μετά ἀπό τρεῖς μέρες ἀνασταίνεται μέ τρόπο ἔνδοξο συμβασιλεύοντας
μέ τόν Υἱό της καί παρακαλώντας Τον νά συγχωρέσει γιά πάντα τά παραπτώματά μας».
Ἀλλά καί ὁ Θεόδωρος Στουδίτης τό καταθέτει αὐτό ὡς μάρτυρας λέγοντας: «ὅτι
ἡ Θεοτόκος μέ τήν Κοίμησή της, ἀξιώθηκε τήν ἐπιστροφή στή ζωή καί τήν ἀναβίωση,
ἡ ὁποία δέν εἶναι ἄλλη παρά μόνο ἡ ἀνάσταση».
Ἐξάλλου καί ὁ Κοσμᾶς
ὁ Μελωδός σέ κάποιο τροπάριο τῆς πρώτης ὠδῆς τοῦ κανόνα του πού ἀναφέρεται στήν
Κοίμηση λέει ὡς ἑξῆς: «Γι᾿ αὐτό Ἄχραντε, μαζί μέ τόν Υἱό
σου νά ἀναστηθεῖς, παραμένοντας αἰώνια μαζί Του». Καί ἔχει ἀναγραφεῖ σέ ὅλα τά
τυπωμένα Ὠρολόγια σχετικά μέ τήν Ὕψωση τῆς Παναγίας, μέ τόν τρόπο πού ἔχει γίνει
ἡ ἔγερσή της αὐτή ἀπό τόν τάφο καί γιά ποιό
λόγο: «καί οἱ Μαθητές, μένοντας κατάπληκτοι ἀπό τό θαῦμα, [τήν εἶδαν νά ἐμφανίζεται
στόν ἀέρα μέσα σέ νεφέλη, λαμπροφορεμένη καί ἀνάμεσα σέ φωτεινούς ἀγγέλους καί νά
τούς διαβεβαιώνει λέγοντας: «Νά χαίρετε, γιατί ἐγώ εἶμαι μαζί σας ὅλες τίς ἡμέρες»]
ἀντί τοῦ “Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ” φώναξαν δυνατά “Παναγία βοήθησέ μας”. Ἔπειτα, ἀφοῦ ἦρθαν στόν τάφο καί δέν βρῆκαν
τό πανάγιο της σῶμα, τότε βεβαιώθηκαν στ᾿
ἀλήθεια ὅτι μαζί μέ τό σῶμα της, ζωντανή καί σέ διάστημα τριῶν ἡμερῶν, ὅπως
ὁ Υἱός της, ἀναστημένη ἀπό τούς νεκρούς καί ἀποχωρώντας ἀπό τῆ γῆ, ἀνεχώρησε γιά
τούς οὐρανούς, γιά νά βασιλεύει μέ τόν Χριστό στήν αἰωνιότητα».
(Ἀπόσπασμα ἀπό τήν Ἑρμηνεία εἰς τήν θ́ ᾠδήν τῆς Θεοτόκου Μαρίας
πού ὑπάρχει στό βιβλίο «ΚΗΠΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ» _ ἔργο Ἁγίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, ἔκδ.Βασ.Ρηγοπούλου,σ.212-213.
Ἡ ἀπόδοση στή νεοελληνική ἔγινε ἀπό τούς πατέρες τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου)