|
Μ |
όλις
φτάσαμε στην Πόλη των πόλεων, στη Βασιλεύουσα της καρδιάς μας. Αφήνουμε τα
μπαγκάζια μας στο ξενοδοχείο και βγαίνουμε στο δρόμο.
Μισοζαλισμένοι
από το ταξίδι των δώδεκα περίπου ωρών, αλλά με μια εσωτερική λαχτάρα που
κινητοποιεί και ζωντανεύει το είναι μας περπατάμε προς το ιστορικό κέντρο της
Πόλης.
Σύγχρονα
κτίρια δίπλα σε παλιότερα, χιλιόχρονες κολώνες, περίκλειστες αυλές πολλών
εκατονταετιών, καταστήματα, υπαίθρια απλωμένα προϊόντα κάθε λογής και άπειρο
πλήθος που μαζεύεται σιγά-σιγά στα σπίτια τους η πρώτη εντύπωση. Αφήνουμε πίσω
μας την Κλειστή Αγορά και το περίφημο Cemberlitas, τον κίονα του Μεγάλου
Κωνσταντίνου.
Η
πανύψηλη στήλη από πορφυρίτη στήριζε άγαλμα του θεού Απόλλωνα με την μορφή του
Κωνσταντίνου. Στη βάση του είχαν αποθησαυριστεί μεταξύ των άλλων ήλοι και τμήμα
του Τιμίου Σταυρού.
Ο
κίονας αυτός αποκαλύφθηκε στις 11 Μαΐου του 330, γενέθλιο ημέρα της Πόλης, της
Νέας Ρώμης, που έμελλε να γίνει για 1100 περίπου χρόνια η Βασιλεύουσα
Κωνσταντινούπολη, η Βασιλεύουσα της καρδιάς μας.
Συνεχίζουμε
προς την απόληξη του ιστορικού κέρατος. Σουρούπωσε. Σκοτεινιάζει για τα καλά.
Προχωρούμε λίγο ακόμα και.. την αντικρύζουμε!!!! Φωτισμένη!!!
Λύνονται
τα γόνατα! Μπροστά της πολλά παγκάκια, τοποθετημένα βέβαια για να θαυμάζουν οι
μουσουλμάνοι το Sultan Ahmed το δικό τους μνημειώδες αρχιτεκτόνημα που
προσπάθησε να αντιγράψει την Αγια-Σοφιά χωρίς μεγάλη επιτυχία.
Εμείς
καθόμαστε ανάποδα Για να βλέπουμε τη δική μας εκκλησιά. Τα εξωτερικά
προσκτίσματα έχουν αλλοιώσει την όψη της. Δεν θα έλεγες όμορφο εξωτερικά αυτό
το οικοδόμημα. Αλλά για μας είναι ο θησαυρός της πίστης και της ιστορίας μας.
Τον ατενίζουμε σιωπηλοί και εκστατικοί.
Αυτή
είναι η ώρα της Αγια Σοφιάς. Αύριο όλη μέρα και κάθε μέρα στίφη τουριστών θα
την πολιορκούν, θα περιηγηθούν, θα θαυμάσουν, θα ακούσουν ξεναγήσεις, θα
φωτογραφηθούν. Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι για δικούς τους ιστορικούς λόγους θα
συγκινηθούν. Το μνημείο υφίσταται καθημερινά ένα είδος προσβολής, ένα είδος
…λεηλασίας. Τώρα όμως επιτέλους ησυχάζει.
Μένει
μόνο με την ένδοξη ιστορία του, μια υπόμνηση δυνατή και ασίγαστη ενός
απίστευτου μεγαλείου, μιας χιλιόχρονης χριστιανικής αυτοκρατορίας που δυστυχώς
έσβησε από δικά της λάθη και ασέβειες.
Σ’
αυτόν τον παμμέγιστο ναό που γνώρισε μεγαλειώδεις στιγμές ορθόδοξων λατρευτικών
τελετών, ενθρονίσεις πατριαρχών, στέψεις αυτοκρατόρων, αλλά και αιρετικά
συλλείτουργα και συλλήσεις και αρπαγές και σφαγές αμάχων και μουσουλμανικές
προσευχές, είναι γραμμένη ιστορία χιλίων πεντακοσίων περίπου χρόνων.
Ατενίζοντας
την ΑγιαΣοφία έτσι σιωπηλή φέρνω στο νου μου όλη τη Βυζαντινή ιστορία και
κυρίως εκείνο το τελευταίο βράδυ, την τελευταία λειτουργία, την τελευταία Θεία
Κοινωνία, τον αποχαιρετισμό του Κωνσταντίνου του ΙΑ΄. Ένδεκα Κωνσταντίνοι
βασίλεψαν. Άλλοι τρισένδοξοι κι άλλοι άθλιοι.
Ο
πρώτος κι ο τελευταίος έμειναν στις καρδιές μας. Τον πρώτο τον θαυμάζουμε, τον
τιμούμε, τον έχουμε και είναι Μεγάλος. Αυτός ο τελευταίος είναι φορτωμένος
τραγικότητα. Από την ώρα που στέφθηκε αυτοκράτορας ήξερε το τέλος. Το έβλεπε να
πλησιάζει. Το έζησε.
Όμως
αναδέχθηκε αυτό το αιματοβαμμένο στέμμα και το τίμησε με την θυσία του. «Το την
Πόλιν σοι δούναι, ούτ’ εμόν, ούτ’ άλλο τινός. Κοινή γαρ προαιρέσει πάντες
αυτοπροαίρετως αποθανούμεν και ου φεισόμεθα της ζωής ημών». Αυτοπροαίρετα
σφάγια, οι τελευταίοι υπερασπιστές…κι ύστερα, ύστερα…
Μας
πόνεσε πολύ η Άλωση. Πόνεσε πολύ η ίδια η Αγια Σοφιά. Κλαίει από τότε τα
βράδια, όταν σωπαίνει, και θυμάται την κυρά-Δέσποινά της. Θυμάται τους
Κωνσταντίνους και τους άλλους αυτοκράτορες, θυμάται τα μεγαλεία της με τα
τριακόσια σήμαντρα και τις εξήντα δυο καμπάνες, τους καλλίφωνους ψαλτάδες, τις
πατριαρχικές θ. Λειτουργίες. Θυμάται όμως και τον πόνο των φοβερών διχασμών.
Μήνες
είχε μείνει αλειτούργητη μετά από την ενωτική λειτουργία για να ξανανοίξει
εκείνο το τελευταίο βράδυ πριν από την Άλωση να τους αγκαλιάσει όλους για
τελευταία φορά ζωντανούς κι ύστερα να τους δεχθεί διωκόμενους να εισέρχονται
αλλόφρονες σ’ αυτήν ως έσχατο καταφύγιο, αδύναμη όμως να τους σώσει.
Κλαίει
γιατί θυμάται τους επόμενους αιώνες να είναι αναγκασμένη ν’ ακούει τα
μακρόσυρτα ψαλσίματα των μουεζίνηδων, να στολιστεί με τα ρητά του Κορανίου, να
γεμίσει χαλιά προσευχής, να την θεωρούν αυτήν, το πιο χαρακτηριστικό
χριστιανικό μνημείο, οι μουσουλμάνοι καύχημα και σύμβολό τους.
Θυμάται
και πονάει και κλαίει.
Κάθε
βράδυ κλαίει η Αγια Σοφιά!
Κι
απόψε ακούω κι εγώ το κλάμα της και κλαίω κι εγώ μαζί της…!
Πηγή: της
Σταυρούλας
