Γιά τούς Ταβεννησιῶτες
(Τῌ 15η ΤΟΥ ΜΗΝΟΣ ΜΑΪΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΠΑΧΩΜΙΟΥ)
Ἡ Ταβέννησις εἶναι ἕνας
τόπος στή Θηβαΐδα πού φέρει τό ὄνομα αὐτό, ὅπου ὑπῆρξε κάποιος Παχώμιος
μοναχός, ἄνθρωπος ἀπό ἐκείνους πού ἔζησαν στό ἔπακρο τήν ἐνάρετη ζωή, ὥστε νά ἀξιωθεῖ
νά λάβει τό χάρισμα καί τῶν προφητειῶν καί τῶν ἀγγελικῶν ὀπτασιῶν. Αὐτός ἦταν
πολύ φιλόπτωχος καί φιλάνθρωπος. Ἐνῶ λοιπόν καθόταν αὐτός στή σπηλιά του,
παρουσιάσθηκε ἄγγελος Κυρίου καί τοῦ εἶπε:
Παχώμιε, ὅ,τι ἐξαρτᾶται
ἀπό σένα τό πέτυχες· ἄδικα ἑπομένως κάθεσαι στή σπηλιά αὐτή. Ἐμπρός λοιπόν βγές
καί συγκέντρωσε ὅλους τούς νεότερους μοναχούς, καί κατοίκησε μαζί τους καί ὅρισε
νόμους γι’ αὐτούς σύμφωνα μέ τόν τύπο πού σοῦ δίνω.
Καί τοῦ ἔδωσε χάλκινη
πλάκα, στήν ὁποία ἦταν γραμμένα τά ἑξῆς:
Νά ἐπιτρέψεις στόν
καθένα νά τρώγει καί νά πίνει σύμφωνα μέ τή δύναμή του, καί ἀνέθεσε τά
διακονήματα ἀνάλογα μέ τίς δυνάμεις τοῦ καθενός, καί νά μή τούς ἐμποδίζεις οὔτε
νά νηστεύουν οὔτε νά τρῶνε. Ἔτσι λοιπόν ἀνάθετε τά πιό βαριά ἔργα στούς πιό
δυνατούς καί πού τρῶνε περισσότερο, καί τά πιό μικρά καί ἐλαφριά στούς πιό ἀνάσκητους
καί πιό ἀδύνατους. Κάνε διάφορα κελλιά στό ἴδιο μέρος, καί σέ κάθε κελλί νά
μένουν τρεῖς. Ἡ διατροφή ὅλων νά γίνεται στό ἴδιο οἰκοδόμημα. Νά κοιμοῦνται
χωρίς νά ξαπλώνουν, ἀλλά νά κατασκευάσουν χτιστά καθίσματα, ὁριζόντια κάπως,
καί ἀφοῦ τοποθετήσουν ἐπάνω σ᾿ αὐτά στρώματα, νά κοιμοῦνται καθιστοί. Τή νύχτα
νά φοροῦν λινούς χιτῶνες μέ ζώνη. Ὁ καθένας τους νά ἔχει μιά μηλωτή λευκή
φτιαγμένη ἀπό κατσικίσιο δέρμα, χωρίς τήν ὁποία οὔτε νά τρῶνε οὔτε νά κάθονται.
Ὅταν πηγαίνουν νά λάβουν τό Σάββατο καί τήν Κυριακή τήν κοινωνία τῶν μυστηρίων
τοῦ Χριστοῦ νά λύνουν τίς ζῶνες τους καί νά βγάζουν τή μηλωτή, καί νά μπαίνουν
μόνο μέ τό κουκούλι.
Τούς ἔδωσε ὡς ὑπόδειγμα
κουκούλια χωρίς μαλλί, ὅπως τῶν παιδιῶν καί διέταξε νά βάλουν ἐπάνω σ᾿ αὐτά ἕνα
σταυρό ἐρυθρόχρωμο. Πρόσταξε νά εἶναι χωρισμένοι οἱ ἀδελφοί σέ εἴκοσι τέσσερα
τάγματα, ὅσα εἶναι καί τά γράμματα. Διέταξε ἐπίσης σέ κάθε τάγμα νά δοθεῖ ὄνομα
μέ ἕνα στοιχεῖο ἑλληνικό ἀπό τό «ἄλφα» καί τό «βῆτα» καί ἑξῆς μέχρι τό «ὠμέγα»,
ὥστε, ὅταν θέλει ὁ ἡγούμενος νά ἐρωτήσει καί νά μάθει γιά κάποιον ἀπό τούς ἀδελφούς
μέσα σέ τόσο πλῆθος, νά ἐρωτᾶ τόν δεύτερον ἀπό αὐτόν· Πῶς εἶναι τό τάγμα τοῦ «ἄλφα»,
ἤ πῶς εἶναι τοῦ «βῆτα»· ἐπίσης, χαιρέτησε τό «ρῶ», ἀκολουθώντας κάποιο δικό του
σύστημα γραμμάτων. Στούς πιό ἁπλούς καί πιό ἀκέραιους θά βάλεις τό «γιῶτα», ἐνῶ
στούς πιό σπληρούς καί δύσκολους θά τοποθετήσεις μπροστά τους τό «ξι». Καί ἔτσι
κατ᾿ ἀναλογία τῆς καταστάσεως τῶν προαιρέσεων, τῶν τρόπων καί τῆς ζωῆς τους θά
δώσεις στό κάθε τάγμα τό στοιχεῖο του, καί μόνο οἱ πνευματικοί θά γνωρίζουν τί
σημαίνουν αὐτά.
Ἐπίσης ἦταν γραμμένο
στήν πλάκα:
Ἄν ἔρθει ξένος ἀπό ἄλλο
μοναστήρι μέ ἄλλο τυπικό, νά μήν φάει μαζί τους, νά μήν πιεῖ, οὔτε νά μπεῖ στό
μοναστήρι, ἐκτός κι ἄν βρεθεῖ στό δρόμο. Ἐκεῖνον πού θά ἔρθει νά μείνει μαζί
τους, γιά τρία χρόνια νά μήν τόν δεχθεῖ στόν ἀγώνα τῶν ἀδύτων, ἀλλά, ἀφοῦ πρῶτα
κοπιάσει σέ πιό ἔντονη ἐργασία, ἔτσι νά τόν δεχθεῖ μετά τρία χρόνια στό στάδιο
τῶν ἀγώνων τῶν ἀδύτων. Κατά τήν ὥρα τοῦ φαγητοῦ νά σκεπάζουν τά κεφάλια τους μέ
τά κουκούλια, γιά νά μή βλέπει ὁ ἀδελφός τόν ἀδελφό πού μασάει. Δέν πρέπει νά
μιλοῦν ἐνῶ τρώγουν, οὔτε νά προσέχουν ἀλλοῦ, ἐκτός ἀπό τό πιάτο ἤ τό τραπέζι.
Τούς ἔδωσε καί κανόνα νά κάνουν δώδεκα εὐχές ὅλη τήν ἡμέρα, δώδεκα στόν ἑσπερινό,
δώδεκα στίς ἀγρυπνίες καί τρεῖς στήν ἐνάτη ὥρα. Ὅταν πρόκειται ὅλοι οἱ μοναχοί
νά φᾶνε, ὅρισε ἀπό τό κάθε τάγμα νά ψάλλεται ἕνας ψαλμός πρίν ἀπό κάθε εὐχή.
Ἐπειδή ὁ μεγάλος
Παχώμιος ἀπάντησε καί εἶπε στόν ἄγγελο, ὅτι εἶναι λίγες οἱ εὐχές, τοῦ εἶπε ὁ ἄγγελος:
Αὐτά τά ὅρισα, ἐπειδή
πρέπει νά μποροῦν καί οἱ μικροί νά ἐκτελοῦν τόν κανόνα καί νά μή λυποῦνται· οἱ
τέλειοι δέν ἔχουν ἀνάγκη ἀπό νόμους. Γιατί, μένοντας μόνοι τους στά κελλιά
τους, ὅλη τή ζωή τους τήν ἀφιέρωσαν στή θεωρία τοῦ Θεοῦ. Αὐτά τά νομοθέτησα γιά
ὅσους δέν ἔχουν νοῦ συνετό, ὥστε, ἐκπληρώνοντας τά καθήκοντά τους μαζί μέ ὅλη
τή σύναξη ἔστω καί ὡς δοῦλοι καταφρονητές, ἀπό φόβο τοῦ Κυρίου, ν᾿ ἀποκτήσουν
παρρησία πρός τόν Θεό.
Ἀφοῦ διέταξε αὐτά ὁ ἄγγελος
καί ὁλοκλήρωσε τό ἔργο του, ἀπομακρύνθηκε ἀπό τόν Παχώμιο.
Ὑπάρχουν πολλά
μοναστήρια πού κρατοῦν αὐτό τό τυπικό καί ἀριθμοῦν περίπου ἑπτά χιλιάδες ἄνδρες.
Ὑπάρχει καί τό πρῶτο καί μεγαλύτερο μοναστήρι, στό ὁποῖο διέμενε ὁ ἴδιος ὁ
μακάριος Παχώμιος, καί ἀπό τό ὁποῖο προῆλθαν καί τά ἄλλα ἀσκητήρια, πού εἶχε
χίλιους τριακόσιους ἄνδρες.