Η αστική δημοκρατία στη Δυτική Ευρώπη παραβίασε τη
συνταγματική της αρχή περί ελεύθερης πρόσβασης στις υγειονομικές υπηρεσίες και θυσίασε εν ψυχρώ χιλιάδες ανήμπορους
ηλικιωμένους
συνταγματική της αρχή περί ελεύθερης πρόσβασης στις υγειονομικές υπηρεσίες και θυσίασε εν ψυχρώ χιλιάδες ανήμπορους
ηλικιωμένους
Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος
[Το μήνυμα του επικεφαλής του ΠΟΥ στην Ευρώπη είναι δεν επιδέχεται
αμφισβήτηση: «Μια αφάνταστη ανθρώπινη τραγωδία λαμβάνει χώρα στους οίκους ευγηρίας… Εως
και το 50% των νεκρών από τη νόσο Covid-19 ήταν ένοικοι σε ιδρύματα
μακροχρόνιας φροντίδας» Στις 13 Απριλίου το 55,2% των θανάτων στην
Ιρλανδία και το 49,4% στη Γαλλία (15 Απρ.) ήταν σε οίκους ευγηρίας. To ίδιο
συνέβη στη Βρετανία, στην Ισπανία και στην Ιταλία, σ’ όλη σχεδόν τη Δυτική
Ευρώπη. Η πρωτοφανής αυτή τραγωδία σε ευημερούσες Δημοκρατίες υποβάλλει σε πολλούς
το ερώτημα μήπως οι δυτικές κυβερνήσεις βασίζονταν στην ευθανασία, γι’ αυτό και
βρέθηκαν απροετοίμαστες στην αντιμετώπιση της επέλασης του κορωνοϊού; Ευτυχώς
το ερώτημα δεν είναι δικό μας.
αμφισβήτηση: «Μια αφάνταστη ανθρώπινη τραγωδία λαμβάνει χώρα στους οίκους ευγηρίας… Εως
και το 50% των νεκρών από τη νόσο Covid-19 ήταν ένοικοι σε ιδρύματα
μακροχρόνιας φροντίδας» Στις 13 Απριλίου το 55,2% των θανάτων στην
Ιρλανδία και το 49,4% στη Γαλλία (15 Απρ.) ήταν σε οίκους ευγηρίας. To ίδιο
συνέβη στη Βρετανία, στην Ισπανία και στην Ιταλία, σ’ όλη σχεδόν τη Δυτική
Ευρώπη. Η πρωτοφανής αυτή τραγωδία σε ευημερούσες Δημοκρατίες υποβάλλει σε πολλούς
το ερώτημα μήπως οι δυτικές κυβερνήσεις βασίζονταν στην ευθανασία, γι’ αυτό και
βρέθηκαν απροετοίμαστες στην αντιμετώπιση της επέλασης του κορωνοϊού; Ευτυχώς
το ερώτημα δεν είναι δικό μας.
Το
φαινόμενο δεν είναι περιστασιακό αλλά εγγίζει την ουσία της κουλτούρας του
Διαφωτισμού: Όταν ο άνθρωπος δεν είναι πλέον «εικόνα του Θεού» τότε το «θάνατο
του Θεού» ακολουθεί και ο θάνατος της εικόνας Του… Ε.Δ.Ν.]
φαινόμενο δεν είναι περιστασιακό αλλά εγγίζει την ουσία της κουλτούρας του
Διαφωτισμού: Όταν ο άνθρωπος δεν είναι πλέον «εικόνα του Θεού» τότε το «θάνατο
του Θεού» ακολουθεί και ο θάνατος της εικόνας Του… Ε.Δ.Ν.]
…Μια, πολύ πιο τραγική, εξήγηση για το χάσμα μεταξύ του μάλλον
καθησυχαστικού τόνου στα μέσα ενημέρωσης και της τρομερής πραγματικότητας των
αριθμών οφείλεται στο γεγονός ότι αρκετοί ειδικοί, γιατροί, ΜΜΕ και αρμόδιοι πολιτικοί
έχουν επικεντρωθεί σε έναν δείκτη που δεν αντανακλά το μέγεθος της πανδημίας:
αυτόν των νοσηλευόμενων και του ποσοστού κορεσμού των μονάδων εντατικής
θεραπείας. Μια εβδομάδα τώρα, αυτοί οι
δείκτες μειώνονται και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται και σε τρομακτικά
ποσοστά. Αυτή η διαφορά εξηγείται εν μέρει από το διάστημα μεταξύ της
εισόδου στο νοσοκομείο και του θανάτου των ασθενών. Όμως θα έπρεπε τότε να
υπάρχει σταθεροποίηση ή μείωση του αριθμού των θανάτων. Ωστόσο, συμβαίνει το
αντίθετο και μια άλλη εξήγηση προέκυψε από τις αρχές Απριλίου.
καθησυχαστικού τόνου στα μέσα ενημέρωσης και της τρομερής πραγματικότητας των
αριθμών οφείλεται στο γεγονός ότι αρκετοί ειδικοί, γιατροί, ΜΜΕ και αρμόδιοι πολιτικοί
έχουν επικεντρωθεί σε έναν δείκτη που δεν αντανακλά το μέγεθος της πανδημίας:
αυτόν των νοσηλευόμενων και του ποσοστού κορεσμού των μονάδων εντατικής
θεραπείας. Μια εβδομάδα τώρα, αυτοί οι
δείκτες μειώνονται και ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται και σε τρομακτικά
ποσοστά. Αυτή η διαφορά εξηγείται εν μέρει από το διάστημα μεταξύ της
εισόδου στο νοσοκομείο και του θανάτου των ασθενών. Όμως θα έπρεπε τότε να
υπάρχει σταθεροποίηση ή μείωση του αριθμού των θανάτων. Ωστόσο, συμβαίνει το
αντίθετο και μια άλλη εξήγηση προέκυψε από τις αρχές Απριλίου.
Από τις πρώτες μέρες, Βέλγοι ειδικοί, ΜΜΕ και πολιτικοί παρακολουθούν στενά
τον αριθμό των νοσηλευόμενων και την κάλυψη των κλινών ΜΕΘ. Ο στόχος ήταν να
αποφευχθεί με κάθε κόστος η επανάληψη στη χώρα μας των τόσο τραγικών καταστάσεων
των νοσοκομείων στη Λομβαρδία ή στην ανατολική Γαλλία, όπου οι γιατροί έπρεπε
να επιλέξουν ποιοι ασθενείς θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε ΜΕΘ και ίσως να σωθούν
και ποιοι δεν θα είχαν. Η κατάσταση παραμένει σοβαρή στα βελγικά νοσοκομεία,
αλλά αποφεύχθηκε η υπερκάλυψη των ΜΕΘ.
Βρισκόμαστε πιθανώς στο αποκορύφωμα της επιδημίας (ή τουλάχιστον στο “ίσιωμα”
της καμπύλης) και το ποσοστό πληρότητας
των ΜΕΘ δεν ξεπέρασε ποτέ το 54%.
τον αριθμό των νοσηλευόμενων και την κάλυψη των κλινών ΜΕΘ. Ο στόχος ήταν να
αποφευχθεί με κάθε κόστος η επανάληψη στη χώρα μας των τόσο τραγικών καταστάσεων
των νοσοκομείων στη Λομβαρδία ή στην ανατολική Γαλλία, όπου οι γιατροί έπρεπε
να επιλέξουν ποιοι ασθενείς θα μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε ΜΕΘ και ίσως να σωθούν
και ποιοι δεν θα είχαν. Η κατάσταση παραμένει σοβαρή στα βελγικά νοσοκομεία,
αλλά αποφεύχθηκε η υπερκάλυψη των ΜΕΘ.
Βρισκόμαστε πιθανώς στο αποκορύφωμα της επιδημίας (ή τουλάχιστον στο “ίσιωμα”
της καμπύλης) και το ποσοστό πληρότητας
των ΜΕΘ δεν ξεπέρασε ποτέ το 54%.
Αλλά ενώ τα μάτια όλων ήταν στραμμένα σε αυτούς τους δείκτες και στα
νοσοκομεία μας, η τραγωδία εκτυλίσσεται αλλού, κεκλεισμένων των θυρών, πίσω από
τους τοίχους των γηροκομείων. Τα στοιχεία δόθηκαν αργά, αλλά είναι ξεκάθαρα: το 43% των θανάτων λόγω κορωνοϊού (ή 1.687
άτομα μέχρι τις 13 Απριλίου) δεν συμβαίνουν σε νοσοκομεία αλλά σε γηροκομεία.
νοσοκομεία μας, η τραγωδία εκτυλίσσεται αλλού, κεκλεισμένων των θυρών, πίσω από
τους τοίχους των γηροκομείων. Τα στοιχεία δόθηκαν αργά, αλλά είναι ξεκάθαρα: το 43% των θανάτων λόγω κορωνοϊού (ή 1.687
άτομα μέχρι τις 13 Απριλίου) δεν συμβαίνουν σε νοσοκομεία αλλά σε γηροκομεία.
Η βελγική κοινωνία αποφάσισε ότι οι ζωές αυτών των εγκλεισμένων ηλικιωμένων
μετρούν πολύ λιγότερο από εκείνες των «ενεργών», και μάλιστα δεν υπολογίζονταν, όπως υποδηλώνεται από το
γεγονός ότι αυτοί οι θάνατοι δεν μετρήθηκαν παρά καθυστερημένα στις εθνικές
στατιστικές, οι οποίες για καιρό περιορίζονταν στους θανάτους νοσοκομείων. Πρόκειται για μια ανθρώπινη, κοινωνική και
ηθική τραγωδία που θέτει σε όλους μας αμέτρητες ερωτήσεις.
μετρούν πολύ λιγότερο από εκείνες των «ενεργών», και μάλιστα δεν υπολογίζονταν, όπως υποδηλώνεται από το
γεγονός ότι αυτοί οι θάνατοι δεν μετρήθηκαν παρά καθυστερημένα στις εθνικές
στατιστικές, οι οποίες για καιρό περιορίζονταν στους θανάτους νοσοκομείων. Πρόκειται για μια ανθρώπινη, κοινωνική και
ηθική τραγωδία που θέτει σε όλους μας αμέτρητες ερωτήσεις.
Ερωτηματικά
Πώς αυτός ο τομέας δεν προετοιμάστηκε καλύτερα για την επιδημία, όταν ήταν
γνωστό από τον Ιανουάριο ότι ο ιός χτυπούσε ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους; Ποιο ποσοστό
αυτών των θανάτων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εάν είχαν εισαχθεί σε
νοσοκομεία; Ποια μέσα και ενέργειες, που λήφθηκαν για να αποφευχθεί η υπερκάλυψη
των νοσοκομείων μας με κάθε κόστος, ίσως θα
είχαν σώσει ζωές αν είχαν διατεθεί σε γηροκομεία; Πόσοι ηλικιωμένοι με
κορωνοϊό κρατήθηκαν σε γηροκομεία παρά την επιδείνωση της ασθένειάς τους ενώ η
νοσηλία σε νοσοκομείο θα μπορούσε να τους σώσει;
γνωστό από τον Ιανουάριο ότι ο ιός χτυπούσε ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους; Ποιο ποσοστό
αυτών των θανάτων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εάν είχαν εισαχθεί σε
νοσοκομεία; Ποια μέσα και ενέργειες, που λήφθηκαν για να αποφευχθεί η υπερκάλυψη
των νοσοκομείων μας με κάθε κόστος, ίσως θα
είχαν σώσει ζωές αν είχαν διατεθεί σε γηροκομεία; Πόσοι ηλικιωμένοι με
κορωνοϊό κρατήθηκαν σε γηροκομεία παρά την επιδείνωση της ασθένειάς τους ενώ η
νοσηλία σε νοσοκομείο θα μπορούσε να τους σώσει;
Μαζί με τους ένοικους των γηροκομείων, ξεχάσαμε επίσης τους ανθρώπους που
τους φροντίζουν και τους τρέφουν. Εργάστηκαν συχνά χωρίς καμία προστασία και
σήμερα πολλοί από αυτούς έχουν μολυνθεί με τον κορωνοϊό. Όπως συνόψισε ένας
γιατρός, ο αριθμός των μολύνσεων από κορωνοϊό
μεταξύ του προσωπικού των γηροκομείων των Βρυξελλών είναι «δραματικός». Όσοι υποβλήθηκαν σε τεστ “είναι σχεδόν
όλοι θετικοί”. Συνεχίζοντας γενναία να εργάζονται παρά την κατάστασή
τους, μεταδίδουν επίσης τον ιό σε γηροκομεία αλλά και στο περιβάλλον τους. Δείχνουν
θάρρος και ανθρωπιά. Σήμερα πληρώνουν πολύ βαρύ τίμημα επειδή ανέλαβαν μόνοι
τους, και συχνά χωρίς προστασία, την ευθύνη ολόκληρης της κοινωνίας έναντι των
ηλικιωμένων μας. Συνέβαλαν επίσης στη μετάδοση του ιού στους ένοικους που
επισκέπτονται και φροντίζουν.
τους φροντίζουν και τους τρέφουν. Εργάστηκαν συχνά χωρίς καμία προστασία και
σήμερα πολλοί από αυτούς έχουν μολυνθεί με τον κορωνοϊό. Όπως συνόψισε ένας
γιατρός, ο αριθμός των μολύνσεων από κορωνοϊό
μεταξύ του προσωπικού των γηροκομείων των Βρυξελλών είναι «δραματικός». Όσοι υποβλήθηκαν σε τεστ “είναι σχεδόν
όλοι θετικοί”. Συνεχίζοντας γενναία να εργάζονται παρά την κατάστασή
τους, μεταδίδουν επίσης τον ιό σε γηροκομεία αλλά και στο περιβάλλον τους. Δείχνουν
θάρρος και ανθρωπιά. Σήμερα πληρώνουν πολύ βαρύ τίμημα επειδή ανέλαβαν μόνοι
τους, και συχνά χωρίς προστασία, την ευθύνη ολόκληρης της κοινωνίας έναντι των
ηλικιωμένων μας. Συνέβαλαν επίσης στη μετάδοση του ιού στους ένοικους που
επισκέπτονται και φροντίζουν.
Και η κατάσταση απέχει πολύ από την επίλυση. Οι μάσκες εξακολουθούν να
απορρίπτονται σήμερα για το προσωπικό σε γηροκομεία… Απόδειξη ότι οι πολιτικοί
δεν έχουν ακόμη καταλάβει ότι η τραγωδία του κορωνοϊού στο Βέλγιο παιζόταν σ’
αυτούς τους χώρους. Αυτό είναι ακόμη πιο απαράδεκτο, καθώς, σε αντίθεση με τις ανακοινώσεις,
τα μαζικά και συστηματικά τεστ στα γηροκομεία θα διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες.
απορρίπτονται σήμερα για το προσωπικό σε γηροκομεία… Απόδειξη ότι οι πολιτικοί
δεν έχουν ακόμη καταλάβει ότι η τραγωδία του κορωνοϊού στο Βέλγιο παιζόταν σ’
αυτούς τους χώρους. Αυτό είναι ακόμη πιο απαράδεκτο, καθώς, σε αντίθεση με τις ανακοινώσεις,
τα μαζικά και συστηματικά τεστ στα γηροκομεία θα διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες.
Σημειώστε, ωστόσο, ότι το Βέλγιο δεν είναι η μόνη χώρα που πλήττεται από
αυτήν την τραγωδία. Οι αναφορές που φτάνουν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση σχετικά με την κατάσταση των ιδρυμάτων για
τους ηλικιωμένους από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και από πολλές άλλες
χώρες υποδηλώνουν ότι ο αριθμός των επίσημων θανάτων εκεί είναι ακόμη πιο
υποτιμημένος από ό, τι στο Βέλγιο.
αυτήν την τραγωδία. Οι αναφορές που φτάνουν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση σχετικά με την κατάσταση των ιδρυμάτων για
τους ηλικιωμένους από τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και από πολλές άλλες
χώρες υποδηλώνουν ότι ο αριθμός των επίσημων θανάτων εκεί είναι ακόμη πιο
υποτιμημένος από ό, τι στο Βέλγιο.
Σε αυτό το στάδιο, επιβάλλεται δυστυχώς μια αναμφισβήτητη παρατήρηση: στη
χώρα μας, η αρχή της πρόσβασης όλων στην
υγειονομική περίθαλψη δεν ίσχυσε για ένα μέρος του πληθυσμού, αόρατο επειδή
είναι απομονωμένος σε γηροκομεία. Είναι αδιανόητο για μια προηγμένη
δημοκρατία στην οποία το κράτος πρόνοιας οφείλει προστασία σε αυτούς τους
ευάλωτους ανθρώπους. Είναι αδιανόητο σε μια κοινωνία όπου, όπως είπε η
καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στην ομιλία της στις 18 Μαρτίου, το ίδιο το νόημα
μιας δημοκρατικής κοινότητας βρίσκεται στη διαβεβαίωση ότι «κάθε ζωή μετράει». Αυτό που συνέβη είναι αδιανόητο για το
Βέλγιο, και όμως τα στοιχεία δείχνουν ότι έχει συμβεί τις τελευταίες τέσσερις
εβδομάδες, σε δραματικές διαστάσεις.
χώρα μας, η αρχή της πρόσβασης όλων στην
υγειονομική περίθαλψη δεν ίσχυσε για ένα μέρος του πληθυσμού, αόρατο επειδή
είναι απομονωμένος σε γηροκομεία. Είναι αδιανόητο για μια προηγμένη
δημοκρατία στην οποία το κράτος πρόνοιας οφείλει προστασία σε αυτούς τους
ευάλωτους ανθρώπους. Είναι αδιανόητο σε μια κοινωνία όπου, όπως είπε η
καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στην ομιλία της στις 18 Μαρτίου, το ίδιο το νόημα
μιας δημοκρατικής κοινότητας βρίσκεται στη διαβεβαίωση ότι «κάθε ζωή μετράει». Αυτό που συνέβη είναι αδιανόητο για το
Βέλγιο, και όμως τα στοιχεία δείχνουν ότι έχει συμβεί τις τελευταίες τέσσερις
εβδομάδες, σε δραματικές διαστάσεις.